1 Gün Artık 24 Saat Değil: Dünya’nın Zamanla İmtihanı

BİLİM VE TEKNOLOJİ – Güne her sabah aynı saatlerde başlıyoruz, ama gezegenimiz her geçen gün zamanı biraz daha farklı yaşıyor. Bilim insanları, Dünya’nın dönüş hızının milisaniyelik düzeyde değiştiğini ve bu nedenle artık her günün tam anlamıyla 24 saat olmadığını söylüyor.

Günler Kısalıyor mu, Uzuyor mu?

Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönüş süresi – yani bir gün – uzun yıllardır ortalama 24 saat kabul ediliyor. Ancak gerçek şu ki bu süre, çeşitli fiziksel ve jeolojik etkilerle milisaniyeler düzeyinde uzayıp kısalabiliyor.

Örnek olarak;

19 Temmuz 2020, kayıt altına alınan en kısa gün oldu.

Dünya, dönüşünü yaklaşık 1,46 milisaniye erken tamamladı.

Uzmanlara göre bu, rastlantısal değil; gezegenimiz, doğanın karmaşık dengeleri nedeniyle zamanla yarışıyor.

Zamanı Değiştiren Güçler

Dünya'nın dönüş hızını etkileyen faktörlerden bazıları şöyle:

Küresel ısınmaya bağlı buzulların erimesi, gezegenin kütle dağılımını değiştiriyor.

Atmosferdeki rüzgarlar ve jet akımları, yüzey hareketlerine yön veriyor.

Büyük depremler, Dünya’nın eksenini kaydırarak zaman üzerinde mikro düzeyde değişim yaratıyor.

Ay’ın çekim gücü ve gelgitler, dönüşü yavaşlatan doğal frenler arasında.

Son araştırmalara göre, Dünya’nın iç çekirdeğindeki hareketler de bu süreyi etkileyebilir.

"Artık Saniye" Dönemi Bitiyor mu?

Bu küçük sapmaları dengelemek için bugüne kadar toplam 27 “artık saniye” (leap second) zaman sistemine eklendi.
Ancak 2020’den itibaren Dünya'nın hızlanmasıyla birlikte, ilk kez “artık saniye çıkarılması” (negatif leap second) gündeme geldi.
Bu, tarihte ilk kez zamanın geriye alınması anlamına geliyor.

Teknoloji Alarmda

Bir günün birkaç milisaniye kısa ya da uzun sürmesi sıradan insanlar için fark edilmez. Ancak:

Uydu sistemleri,

Finans piyasaları,

Telekom altyapıları,

Askerî teknolojiler
…bu mikrosaniyelik farklara bağımlı çalışıyor.

Zamanla ilgili bu kaymalar, tüm bu sistemlerde senkronizasyon sorunlarına yol açabilir.

Sonuç: Zaman Artık Mutlak Değil

Dünya’nın zamanla imtihanı sürüyor. Gezegenin doğal ritmi, sabit bir “24 saat gün” kavramını her geçen yıl biraz daha zorluyor.
Bilim dünyası, zamanı ölçmeye devam ediyor; ama belki de zaman artık yalnızca bizim ölçtüğümüz kadar düz değil.