Dürziler Süveyda’da Özerkliğini İlan Etti: Peki Rojava Neden Hala Beklemede?

Haber-Analiz | Ortadoğu | Temmuz 2025

Suriye'nin güneyinde yer alan Süveyda bölgesinde yaşayan Dürzi toplumu, geçtiğimiz günlerde kendi özerk yönetimini ilan etti. Bu gelişme, sadece Suriye içinde değil, tüm Ortadoğu’da yankı uyandırdı. Ancak akıllara gelen en kritik sorulardan biri şu oldu:
Aynı adımı neden Kürtler atamıyor?

Sahada Varlık, Masada Sessizlik

Rojava’daki Kürt hareketi, Suriye İç Savaşı boyunca hem askerî açıdan hem de toplumsal örgütlenme bakımından güçlü bir yapı kurmayı başardı. PYD liderliğindeki özerk yönetim modeli; kadın temsili, yerel meclisler ve halk savunma birimleriyle alternatif bir yönetim modeli olarak dikkat çekti. ABD öncülüğündeki koalisyonun da zaman zaman destek verdiği bu yapı, dış dünyada belirli düzeyde bir meşruiyet kazandı.

Ancak tüm bu kazanımlara rağmen, Kürtler henüz resmi bir bağımsızlık ya da tam anlamıyla özerklik ilan edebilmiş değil. Üstelik bu durumun nedeni sadece bölgesel ve uluslararası dengelerle açıklanamaz.

İdeolojik Gölge: Karar Mekanizmasının Özgür Olmayışı

Rojava’daki en büyük handikap, karar alma süreçlerinin halkın taleplerinden çok ideolojik bir merkeze bağlı olarak yürütülmesi. Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) en bilinen ve uluslararası kamuoyunda saygı gören figürü Mazlum Abdi bile, özerklik ya da bağımsızlık gibi stratejik bir adımı tek başına atabilecek konumda değil. Çünkü İmralı merkezli bir ideolojik denetim, tüm siyasal mekanizma üzerinde hâlâ etkili.

Bu nedenle, halkın iradesi ya da toplumsal güç değil, en çok "merkez"den gelen onay belirleyici oluyor.
Asıl soru bu noktada şekilleniyor:
Kürtler bağımsızlık ilan edebilir mi? değil,
"İzin verilir mi?"

Dürziler Neden Daha Rahat Hareket Edebildi?

Süveyda’daki Dürziler, homojen yapıları, güçlü yerel bağları ve herhangi bir dogmatik ideolojik merkeze bağlı olmayışları sayesinde kendi kararlarını alma konusunda daha özgür hareket edebildi. Siyasi bağımsızlık ilanı, onlar için yalnızca dış dengelere değil, aynı zamanda kendi içsel iradelerine de bağlıydı. Bu da onları Rojava’ya kıyasla daha esnek ve hızlı kıldı.

Kürtler Kendi Gölgesinden Ne Zaman Çıkacak?

Rojava’daki halkın yıllardır verdiği mücadele, bölgesel statükonun çok ötesinde bir toplumsal dönüşüm mücadelesi olarak görülüyor. Ancak bu dönüşüm, içeriden gelen ideolojik baskılarla zayıflıyor. Rojava’nın önündeki asıl engel, yalnızca Esad rejimi, Türkiye ya da İran değil. Aynı zamanda içeriden gelen otoriter gölgeler.

Gerçek özerklik, yalnızca dış aktörlerin baskısından değil, içsel vesayet mekanizmalarından da kurtulmakla mümkündür.

Not;
Bu analiz, Rojava'daki siyasal süreçleri tartışmaya açmayı amaçlamakta olup herhangi bir halkın kendi kaderini tayin hakkına karşı bir tutum içermez.
Gelişmeleri izlemeye devam edeceğiz.